Jedna z dwu najważniejszych (obok sekwencji) form liryki religijnej średniowiecza. Tropy powstawały od IX-X w. jako retoryczne uzupełnienia śpiewów liturgii rzymskiej. Początkowo wykorzystywano prozę retoryczną, później formy bardziej ludowe, czyli wiersz sylabiczny (później sylabotoniczny), typ sekwencyjny i hymniczny oraz rym. Od pojedynczych zwrotów, krótkich zdań, tropy zmieniały się w krótkie pieśni. Po okresie popularności w XI w. tropy powoli zanikają, aż resztki zostały usunięte przez Piusa V w l. 1568 i 1570.
Najlepszym przykładem polskim, prawdopodobnie z XIII w., jest Bogurodzica, której dwie pierwsze, najstarsze zwrotki są dwoma tropami do Kyrie eleison. Zróżnicowana budowa każdej zwrotki odsyła do wzorców sekwencyjnych, co widoczne jest m.in. w paralelizmie składniowo-wersyfikacyjnym, czyli podziale na równe kolony, regularnym rozkładzie rymów, kończeniu rymów pierwszej strofy na a. Bogurodzica uchodzi za pierwszy hymn narodowy, śpiewana była pod Grunwaldem (1410) i być może wtedy zastąpiła dawny kierlesz bojowy (kierlesz to spolszczono forma kyrie eleison, występujący co najmniej od czasów bitwy pod Jarosławiem (1249)).
Źródła: SLS.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Co myślisz, co czujesz?