niedziela, 23 stycznia 2011

Planctus

Plankty (łac. planctus = narzekanie) były utworami żałobnymi, wyrażały ból po czyjejś śmierci. W średniowieczu, zwane niekiedy lamentami, związane były z liturgią Wielkiego Tygodnia. Pojawiły się w 2 poł. XII w. i miały kształt sekwencji. Do udramatyzowanych obchodów wydarzeń wielkopiątkowych (zob. dramat liturgiczny) plankty wprowadzały akcenty liryczne. Polskie Żale Matki Boskiej powstały w XV w. i z punktu widzenia budowy wersyfikacyjnej są sekwencją. Lament ma formę monologu adresowanego do ludzi, Syna, Gabriela i matek (niektórzy badacze przypuszczali, że jest to fragment niezachowanego misterium pasyjnego). Stanowi przykład mistrzowsko przedstawionej tragedii matki, opartej na wielorakich opozycjach, która chce współcierpieć z Synem i ulżyć mu w cierpieniu wbrew odkupicielskiemu przeznaczeniu Chrystusa. Wspomniane opozycje wyrażają się również w warstwie słownej, dominującemu przymiotnikowi "krwawy" przeciwstawia się przymiotnik "miły".

Źródła: SLS.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Co myślisz, co czujesz?