niedziela, 23 stycznia 2011

Dramat liturgiczny

Gatunek literatury średniowiecznej obejmujący utwory dramatyczno-teatralne związane z liturgią kościelną. Pojawia się w formie dramatyzacji w IX w., rozkwit od XII w. we Francji, Niemczech, Włoszech i Anglii. Cel utworów był dydaktyczny: wyłożenie sensu religijno-teologicznego w teatralizowanej formie, zdominowanej przez ruchy, gesty oraz melorecytacje i śpiewy. Raczej krótkie teksty układane były z fr. Biblii, brewiarza i modlitw. Stosowano się do reguł spisanych przez mnicha angielskiego, Ethewolda, już w latach 965-975 (Regularis concordia).

Dramaty przedstawiano w kościołach lub ściśle określonych miejscach poza nimi. Odgrywane były przez księży, kleryków i żaków ze schola cantorum. Były popularne aż do soboru trydenckiego (1563 r.), który zakazał ich wystawiania.

Wyróżnia się:

  1. dramatyzacje liturgiczne
  2. oficja dialogowe i dramatyczne
  3. dramaty liturgiczne (właściwe)

Ad. 1.: Dramatyzacje przedstawiały wydarzenia Wielkiego Tygodnia: Niedzielę Palmową (procesje), Ostatnią Wieczerzę, żale Matki Boskiej (planctus), złożenie do grobu, zstąpienie do piekieł oraz Zmartwychwstanie, używano dialogów i monologów.

Ad. 2.: W oficjach występowały persony dramatu wraz z chórem. Dominował dialog. Przedstawiano nawiedzenie grobu oraz trzy Marie.

Ad. 3.: Dramaty liturgiczne zawierały ciągłą akcję i operowały fikcją teatralną. Nie wszystkie wiązały się z liturgią, niektóre miały charakter świecki.

Najbardziej znane polskie dramaty to: Procesja na Niedzielę Palmową, Wieczerza Pańska, Złożenie Krzyża do Grobu oraz Nawiedzenie Grobu.

Źródła: SLS, SGL.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Co myślisz, co czujesz?