Ubuntu Server 12.04 LTS - Dnsmasq

Usługi DHCP i DNS są zazwyczaj realizowane przez wyspecjalizowane oprogramowanie, takie jak odpowiednio ISC DHCP i ISC Bind, niemniej w małych sieciach, gdzie ta sama maszyna pełni funkcję routera, serwera DHCP i DNS etc. można pomyśleć o alternatywnym rozwiązaniu, czyli Dnsmasq.

Instalacja

sudo apt-get install dnsmasq

Konfiguracja

Wszystkie ustawienia znajdują się w pliku /etc/dnsmasq.conf, chociaż moglibyśmy umieścić je w osobnych plikach w katalogu /etc/dnsmasq.d. Konfiguracja funkcjonalności serwera DHCP i DNS (cache) dla sieci lokalnej na interfejsie 192.168.19.1 (zobacz post nt. konfiguracji Ubuntu Server 12.04 LTS) przedstawia się następująco:

domain-needed
bogus-priv
filterwin2k
# nie korzystaj z pliku /etc/resolv.conf
no-resolv
# serwery DNS, np. naszego ISP
server=208.67.222.222
server=208.67.220.220
# nasza domena
local=/mojadomena.org/
# nasłuchuj na interfejsie
interface=eth1
expand-hosts
domain=mojadomena.org
# zakres adresów
dhcp-range=192.168.19.100,192.168.19.200,255.255.255.0,12h
# przykład rezerwacji adresów stałych
dhcp-host=00:1E:33:49:0E:C2,hostwlanie,192.168.19.14,1h
#
dhcp-option=3,192.168.19.1 # adres routera
# Opcje dla Samby w roli PDC
dhcp-option=19,0           # opcja ip-forwarding off
dhcp-option=44,0.0.0.0     # WINS server(s)
dhcp-option=45,0.0.0.0     # netbios datagram distribution server
dhcp-option=46,8           # netbios node type (hybrid)
dhcp-option=vendor:MSFT,2,1i # zwalnianie przydzielonego adresu DHCP
# serwer autorytatywny
dhcp-authoritative
cache-size=200

W opcjach server podajemy adresy naszych serwerów DNS, w przykładzie powyżej mamy serwery Open DNS, pozostałe opcje są bardzo dobrze opisane w oryginalnym pliku konfiguracyjnym (warto zrobić jego kopię).

Aby wszystko działało, trzeba jeszcze pamiętać o dwóch rzeczach. W pliku /etc/dhcp/dhclient.conf opcja prepend domain-name-servers 127.0.0.1; powinna być odkomentowana. Natomiast w pliku /etc/hosts, który dnsmasq propaguje do wszystkich klientów, powinna znaleźć się linia definiująca adres naszego routera i serwera Samby (bardzo ważne, jeżeli Samba jest serwerem PDC i korzystamy z profili wędrujących):

#127.0.1.1 mojserwer.mojadomena.org mojserwer//to zakomentowujemy
192.168.19.1 mojserwer.mojadomena.org mojserwer

Dnsmasq zużywa o wiele mniej zasobów niż tandem ISC DHCP + ISC Bind, jest też, jak widać prostszy w konfiguracji. Przydzielone adresy zapisywane są w pliku:

cat /var/lib/misc/dnsmasq.leases

Usługę uruchamiamy standardowo, tzn. sudo service dnsmasq start, oczywiście jeżeli wcześniej skonfigurowaliśmy ISC Dhcp i Binda, trzeba je wyłączyć: sudo service isc-dhcp-server stop && sudo service bind9 stop. Żeby ISC Dhcp i Bind nie były uruchamiane podczas startu systemu (załóżmy, że chcemy wypróbować Dnsmasq nie odinstalowując niczego), można zrobić tak:

# poniższe da błędy podczas startu, które można pominąć
sudo chmod a-x /etc/init.d/bind9
# przenosimy linki uruchamiajce isc-dhcp do swojego katalogu domowego
sudo mv /etc/init.d/isc-dhcp-* ./

Po restarcie powinien uruchomić się Dnsmasq.